Hazırlık ve uygulama yöntemi

Jeotermal kelimesi; İngilizce ’deki “yer” anlamına gelen “geo” ve “ısı” anlamına gelen “thermal” anlamına gelen kelimelerin birleşmesiyle meydana gelen bir terimdir. Jeotermal kelimesinin Türkçe ’deki karşılığını yer ısısı/ yer enerjisi olarak ifade edebiliriz.

Jeotermal enerji yerin derinliklerinde birikmiş ısının oluşturduğu sıcak su ve buhardan yapay yollarla elde edilen enerjidir. Basitçe dünyanın iç sıcaklığından türetilmiş güçtür. Jeotermal kaynaklar yoğun olarak aktif kırık sistemleri ile volkanik ve magmatik birimlerin etrafında oluşmaktadır.

Bu termal enerji, yerkabuğunun altındaki kaya ve akışkanlarda bulunur. Sığ yerden yüzeyin birkaç km altına, hatta magma adı verilen son derece sıcak erimiş kayaya kadar uzanır.

                                                           Resim 1: Jeotermal enerji ile nasıl elektrik üretildiğini gösteren şema 

Mikroskop sistemleri ile sondaj çalışmasının nerede yapılacağı, yerden çıkarılan taşın mühendisler tarafından incelenmesi ve yorumlanması ile belirlenir.



Uygulamada Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

  1. Numunenin alındığı yer kritik önem arz eder. Yorumları belirleyecek kısım numune seçimidir. Bu sebeple yerin kaç metre altından ne türde numune alındığına hakim olunmalıdır.
  2. Ölçümlerinizden emin olmak için, cihaz ve yazılım kalibrasyonlarının doğru, yazılımın ölçüm sonuçlarının kontrol edilebilir olduğundan emin olunmalıdır.


Analiz sonuçları

                                              Resim 2:Stereo mikroskop ile çekilmiş, yerin farklı derinliklerinden alınan taş örnekleri. 



Kullanılan ekipmanlar

Üstten aydınlatmalı endüstriyel ışık mikroskobu ile bu yapıların görüntülenmesi mümkün iken farklı tiplerdeki mikroskoplar numunenin hazırlanması veya numune yüzeyinde gezinme kolaylığı gibi farklı avantajları barındırmaktadırlar. Kullanıcıların kullanım pratiği, numune çeşitliliği ve şekline göre uygun mikroskopların seçimi her firma ve kullanıcıya göre farklılık göstermektedir.

 

Farklı yazılımların kabiliyetleri ise kullanıcıya kolaylık, hız ve doğruluk anlamında önemli farklar sağlamaktadır. Kullanıcılara yol gösteren ve ölçümlerin tek tek de doğrulamasının yapılabildiği yazılımlar, analiz şeklinin de tespit edilerek kontrol edilmesi açısından önemlidir.

                                                                  

 

Resim 3 : Nikon SMZ745T stereo mikroskop                                                                                  Resim 4 :Nikon Nis Elements D

 

Ekipman seçiminde dikkat edilmesi gereken noktalar,

  1. Mikroskobunuzun çözünürlük değerleri belirleyici bir değerdir. Eğer mikroskobun göremediği yapılar var ise yanlış yorum yapmanıza sebep olacaktır. Bu sebeple optik kalite burada kritik önem arz etmektedir.
  2. Yazılımlarla uyumlu çalışan kameralar açısından kameranın mega pikselinden daha önemli olan detay sensör kalitesidir. CCD veya CMOSIS gibi sensörlerde detay görmek daha mümkünken, özellikle bu sensörlerde ekstra yüksel piksel sayısına sahip kameralar görüntü analizinde kullanılmayan kalıntı piksel, veri işleme sırasında görüntü yavaşlaması ve bilgisayarda donma gibi problemler oluşturabilmektedir.

 



Sonuçların Değerlendirilmesi

 Yerin farklı derinliklerinden çıkarılan taşlar ufak hale getirilerek mikroskop altında incelenir ve taşın rengini, şeklini ve yapısını laborant yorumlar. Sondaj yeri seçiminde sıcak suyun varlığına dair ekip bu sayede bilgiye ulaşır. Bu sebeple incelemede kullanılan cihazın optik kalitesinin üst düzey olması gerekir.