Hazırlık ve uygulama yöntemi

Tahribatsız muayene ve tersine mühendislik yöntemlerinden biri olan CT ( Bilgisayarlı Tomografi) üretilen parçaların tamamında ki et kalınlığının (wall thickness) ölçülmesi olanağını sağlar. Nikon XTH X-Ray  cihazları ile parçanın tamamının Radyografik olarak taranması ile bu ölçümü mikron hassasiyetinde yapmak mümkündür. Numune manupulator de sabitlendikten sonra gerekli ayarlamalar Radyografi ekranında yapılır. Burada amaç , bütün parçanın bir seferde taranması ve alınabilecek en keskin ve net görüntüsünün alınmasıdır. Parçanın 360° taranması ile penetreli fotoğraflar katı modele çevrilir.

                                                                                                   Şekil 1 : (X-Ray CT Mantığı)

Tarama sonrasın da çekilen resimler Nikon X-Ray cihazlarına özel arayüz yazılımı ile ring artifacts ve noise lerden filtrelenerek 3D katı modele dönüştürülür. Bu dosya VG STUDIO MAX yazılımına import edilir. 

                                                                                              Şekil 2 : (Örnek Parça 3D CT Görüntüsü ) 

VG STUDIO MAX yazılımı içinde bulunan wall thickness ölçüm modülü tarama datasında ölçüm yapmak üzere çalıştırılır. Belirli bir ölçüm aralığının programam girilmesi mümkündür.  Yazılım kısa süre içerisinde parçanın tamamında ki et kalınlığını ölçecektir. 

                                                                                           Şekil 3 : (Wall Thickness Ölçümü Görüntüsü )

VG STUDIO MAX yazılımı et kalınlığı ölçümünü parçanın tamamında yaptığı için otomatik olarak katı modeli et kalınlığına göre renklendirmektedir. Ekran kenarında ki skalaya bakarak  bu renklerin kac mm et kalınlığına tekabül ettiğini söyleyebiliriz.

                                                                                    Şekil 4 : (Wall Thickness Ölçümü 3D Kesit Görüntüsü )

Analiz parçanın tamamında yapıldığı gibi lokal olarak belli bir bölgeye de yapılabilir. Parça üzerinde kritik bir bölüm varsa VG STUDİO MAX yazılımı ile bu alan tanımlanır. Et kalınlığı ölçümü modülü yeniden çalıştırıldığın da analiz yalnızca bu seçili alanda yapılacaktır.

                                                                                           Şekil 5 :  (Lokal Wall Thickness Ölçümü Görüntüsü )

Kullanılan VG STUDIO MAX  yazılımı bir parça için birden fazla analizin aynı anda yapılmasını da sağlar. Örnek parça da hem et kalınlığı ölçümü hem de boşluk analizi yapılmıştır.

                                                                                                          Şekil 6 : (2 Analizin Görüntüsü )

 



Analiz sonuçları

Parçanın doğru tolare aralıklarında üretilip üretilmediğini , doğrulama işlemlerini , teknik resimlerde belirtilen kritik bölgelerin ölçümlerini bu şekilde almak mümkündür. VG STUDIO MAX yazılımı ile yüksek çözünürlüklü resim ve videolar render alarak rapor içerikleri oluşturulabilir. PDF formatında ki raporlara renk dağılımı grafiklerleri eklenebilir.  

                                                                                             Şekil 8 : (Wall Thickness Ölçümü Görüntüsü)



Kullanılan ekipmanlar

 

                         

 

                                            Resim 9 : Nikon XTH 225                             Resim 10: Volume Graphics 3D image yazılımı

Ekipman seçiminde dikkat edilmesi gereken noktalar,

  1. Parça eğer boyutlandırılacaksa, X ray cihazı parçayı yüksek hassasiyette taraması gerekmektedir. Nikon XTH 225 modeli Mikro fokus spot size ‘ a ( 3-5 µ) a sahip olduğu için parça hassasiyeti istenilen değerleri karşılamaktadır.
  2. Parçanın yoğunluğu , X ray Cihazının penetre edebilme gücünden daha düşük olmalıdır. Parça ,penetre gücünden daha yüksek bir yoğunluğa sahip ise ;Kv bakımından bir üst model X ray cihazına geçilmesi gerekmektedir.
  3. Boyutsal ölçüm yapılacak yazılımın , CAD data karşılaştırma ve referanslamayı destekler nitelikle olması gerekmektedir.