Hazırlık ve uygulama yöntemi

Boşluk  analizlerinde Alman standartlarının ( VW50093–VW50097 ) kendilerine göre normları ve bu boşlukların ölçüm şekilleri vardır. P201 –P202 analizinde ölçüm , parçanın genelinde değil  istenilen bölgenin yüzeyinden olduğu için bütün porozite haritası çıkarmaya gerek duyulmaz.Hacimsel porozite bu analiz de önemli değildir. Önemli olan nokta, istenilen yüzeyde porozitelerin uzunluklukarı, poroziteler arasında ki mesafe ve yüzdesidir.

Manipülatör ve panel sisteminin karşılayabileceği ebat ve ağırlıkta olan parça,  manupulator üstüne konur. Kilitleme sistemi devreye alındıktan sonra Kv ile uA değerleri girilir. Nikon X-Ray cihazları mikro fokus ışınım yayar. Burda ışından kaynaklı ya da verilen güçten kaynaklı bazı görüntü hataları filtre ya da yazılım yardımıyla giderilir.

                                                                                               Şekil 1 ( X-Ray CT Mantığı )

 

Tarama sonrası ortaya çıkan katı model üzerinde analizin yapılacağı kesit belirlenir. Burada ki kriter parçada ki işleme bölgesi yada hassas olan bölge şeklinde olabilir. Birden fazla kesitte bu analizin yapılması da mümkündür.

 

                                                                                           Şekil 2 (Örnek Parça 3D X-Ray CT  Görüntüsü)         

Analiz için uygun olan kesit teknik resimde belirtilen şekilde veya parçada ki kritik olan bölgenin göz kararı seçilmesi bu analizde ki en önemli adımlardandır. Kesit belirlendikten sonra VG STUDIO MAX yazılımda ki P201-P202 analiz modülü çalıştırılır.

                                                                                                    Şekil 3 (Örnek Parça 2D Kesit Görüntüleri)  

Yapılacak analiz için öncesinde belirtilen kriterler  yazılımda kullanılacak kodlara çevrilerek ( D5 / 3,5 / A2 ) bu modüle girilir. Burada girilecek kriterler bir kesit için porozite adeti, çapı, boyu, yüzdesi şeklinde olmalıdır. 

Örnek Kod;

P 201 - D5/2.5*

*(D5:Class "D", maximum area porosity of 5%)

*(2.5 Maximum diameter of 2.5 mm

                                                                                              Şekil 4 (P201 Analizi Yapılan Kesit Görüntüsü)

Analiz işlemi belirlenen kesitte yapılmasının yanında o kesitte ki kritik bölgede referans yüzey (referance face) olarak seçilip ayrıca değerlendirilebilir.

                                                                                             Şekil 5 (Örnek  P201 Analizi ve Referans Yüzey)



Uygulamada Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

  1. Parçanın pentre edilebilir olması gerekmektedir. Yoğunluk farkı ve içerdiği malzeme miktarının azami ölçülerde olması daha doğru bir sonuç verecektir.
  2. Parçayı yüksek kalitede taramak daha fazla sonuç verecektir. Yapılan ölçümlerin hassasiyetlerinde sapma miktarları göz önüne alınmalıdır.


Analiz sonuçları

VG STUDIO MAX yazılımı kullanıcıların parçalarını VDG (Alman Döküm Uzmanları Birliği) veya Volkswagen AG tarafından tanımlanan standartlara göre analiz etmelerini sağlar. Parça içinde ki boşluk miktarı belirtilen aralıkta ise programda yeşil olarak görülür, kriter dışında ise kırmızı olarak işaretlenir. Raporlama tarafında kesit görüntüleri yakalanan boşluklar ve tarama verilerileri yer almaktadır. Elde edilen sonuçlar istenilen normlarda ise parça kabul edilir.

                                                                                Şekil 6 (Kriterlere Uygun Olan ve Olmayan Boşlukların Raporlaması)



Kullanılan ekipmanlar

 

                         

                         Resim 1: Nikon XTH 225                                                    Resim 2: Volume Graphics 3D image yazılımı

 

Ekipman seçiminde dikkat edilmesi gereken noktalar,

  1. Parça eğer boyutlandırılacaksa, X ray cihazı parçayı yüksek hassasiyette taraması gerekmektedir. Nikon XTH 225 modeli Mikro fokus spot size ‘ a ( 3-5 µ) sahip olduğu için parça hassasiyeti istenilen değerleri karşılamaktadır.
  2. Parçanın yoğunluğu , X ray Cihazının penetre edebilme gücünden daha düşük olmalıdır. Parça ,penetre gücünden daha yüksek bir yoğunluğa sahip ise ;Kv bakımından bir üst model X ray cihazına geçilmesi gerekmektedir.